اصطلاح بازاريابي ديجيتال يا ديجيتال ماركتينگ (Digital Marketing) از دو دهه پيش تاكنون به عنوان زيرمجموعهاي از مديريت بازاريابي و نيز مديريت تبليغات مورد اشاره قرار ميگيرد.اما با توجه به توسعه فناوري اطلاعات طي سالهاي اخير، افزايش متوسط زمان آنلاين بودن كاربران، استفاده گسترده از موبايل و افزايش ضريب نفوذ اينترنت در جهان، امروزه به عنوان يك دانش و تخصص مستقل مورد توجه قرار ميگيرد. امروزه رشته ديجيتال ماركتينگ در دانشگاهها جاي خود را باز كرده و حتي حتي دانشگاههاي متعددي در جهان ديجيتال ماركتينگ و بازاريابي اينترنتي را در سطح كارشناسي ارشد ارائه ميكنند. رشته ديجيتال ماركتينگ در ايران هم به رغم برخورد سرد دانشگاهها، مسير توسعهي خود را طي كرده و انتظار ميرود در آينده جاي خود را در دورههاي رسمي مديريتي (مثلاً دوره MBA در مقطع كارشناسي ارشد) باز كند و شغل هاي مشاوره ديجيتال ماركتينگ و متخصص ديجيتال ماركتينگ به يكي از مهم ترين شغل هاي بازار تبديل خواهد شد.
تعريف بازاريابي ديجيتال
سايت HubSpot كه از سايتهاي معتبر در حوزه بازاريابي ديجيتال و استراتژي محتوا محسوب ميشود در تعريف بازاريابي ديجيتال به اين نكته اشاره كرده است كه اين عبارت، يك چتر مفهومي محسوب ميشود.
به عبارت ديگر، به جاي اينكه بتوان تعريف مستقيمي براي آن ارائه كرد، بهتر است همهي آن تكنيكها و ابزارهايي را بشناسيم كه زير عنوان ديجيتال ماركتينگ قرار ميگيرند.
اگر چه تعريف واحدي از بازاريابي ديجيتال در دست نيست، اما به نظر ميرسد بتوان تعريف زير را تا حد خوبي، فصل مشترك توضيحات رايج در زمينه بازاريابي ديجيتال در نظر گرفت (+):
بازاريابي ديجيتال شامل مجموعه همه ابزارها و فعاليتهايي است كه براي بازاريابي محصولات و خدمات در بستر ديجيتال (وب، اينترنت، موبايل يا ساير ابزارهاي ديجيتال) مورد استفاده قرار ميگيرند.
ابزارهاي بازاريابي ديجيتال يا ديجيتال ماركتينگ
موارد زير نمونههايي از ابزارهاي بازاريابي ديجيتال محسوب ميشوند و انتظار ميرود يك ديجيتال ماركتر بر آنها مسلط باشد:
بازاريابي توسط موتورهاي جستجو (SEM) [شامل ترافيك ارگانيك و خريداري شده]
بهينه سازي براي موتورهاي جستجو و انجام خدمات سئو (سئو)
بازاريابي محتوا (Content Marketing)
بازاريابي درونگرا (Inbound Marketing)
بازاريابي شبكه هاي اجتماعي (Social Media Marketing)
استراتژي محتوا (Content Strategy)
تبليغات بر اساس كليك (PPC)
اينفلوئنسر ماركتينگ (Influencer Marketing)
تبليغات بنري (Banner Advertising) و تبليغات همسان (Native Advertising)
ايميل ماركتينگ
بازاريابي موبايلي يا موبايل ماركتينگ (يا اصطلاح قديمي آن: تبليغات موبايلي)
بازاريابي از طريق همكاري در فروش (Affiliate Marketing)
توليد محتوا
بازاريابي ويروسي ديجيتال (Digital Viral Marketing)
گاهي در فهرست ابزارهاي ديجيتال ماركتينگ، به تبليغات هدفمند و سفارشي شده (Targeted Advertising) و نيز تبليغ مستقيم (Native Advertising) هم اشاره ميشود.
اما با توجه به اينكه اين دو عنوان، عملاً فراگيرتر هستند و همرده با ساير موارد نيستند (ميتوانند ساير گزينهها را هم پوشش دهند)، آنها را در فهرست بالا قرار نداديم.
تذكر: در حال حاضر هم، در فهرست فوق، همپوشانيهايي وجود دارد. اما چون اين فهرست در بسياري از كتابها و مراجع رسمي به همين شيوه مورد اشاره قرار ميگيرد، ما هم روش رايج را مورد استفاده قرار داديم.
اهميت استفاده از بازاريابي ديجيتال
اگر برايتان سوال است كه بازاريابي ديجيتال چرا اهميت دارد، به نكات زير توجه كنيد:
• در حال حاضر استراتژي بازاريابي كاملا به بازاريابي ديجيتال بستگي دارد.
• باعث افزايش فروش و در نهايت افزايش درآمد ميشود.
• به شما در محبوب شدن برندتان كمك ميكند.
• به ايجاد رابطه بهتر با مشتريان و بهبود چشماندازهاي كسبوكار كمك ميكند.
• نرخ بازگشت سرمايه (ROI) بهتري را به وجود ميآورد.
• داراي فرصتهاي شغلي گسترده و پويا است.
• به ديده شدن شما در SERP موتور جستجو كمك ميكند.
اين نكات مزاياي قابل توجه بازاريابي ديجيتال در كسبوكار هستند. در ادامه ۱۰ دليل اهميت بازاريابي ديجيتال را بررسي ميكنيم:
۱. نرخ رو به رشد بازارهاي ديجيتال
بازاريابي ديجيتال يك فناوري در حال تحول با سرعت بالا بوده و فرصتهاي شغلي بسيار زيادي را به وجود آورده است. از دهه ۱۹۹۰ تا به امروز، بازاريابي ديجيتال نيمي از وضعيت معيشت و روند فناوري را به خود اختصاص داده است.
۲. فرصتهاي شغلي متنوع
بازاريابي ديجيتال، گزينههاي شغلي متنوعي را براي افراد ايجاد ميكند. با گسترش و توسعه روزبهروز فناوري شاهد آگهيهاي استخدام بيشتري در حوزه ديجيتال ماركتينگ هستيم. بازاريابي ديجيتال فرصتهاي شغلي زيادي را فراهم كرده، به نحوي كه ميتوان حتي از خانه هم به صورت دوركاري در اين حوزه فعاليت كرده و درآمد قابل توجهي كسب كرد. بهترين كتاب هاي ديجيتال ماركتينگ ميتوانند به شما در يادگيري بازاريابي ديجيتال ماركتينگ كمك كنند.
۳. راهي آسان براي شروع يك كسبوكار خلاقانه
با استفاده از شبكههاي اجتماعي بسيار متداول مانند يوتيوب، اينستاگرام و حتي با ايجاد وبلاگ ميتوانيد به راحتي كسبوكار خود را شروع كنيد. سپس ميتوانيد با تدوين يك استراتژي مناسب، بهترين كانال بازاريابي را براي دسترسي به مخاطبان هدف خود مشخص كرده و فعاليتتان را آغاز كنيد.
۴. پيشرفت آسان در قيف فروش ديجيتال
شبكههاي اجتماعي مانند اينستاگرام، لينكدين و يوتيوب ميتوانند براي وبسايت شما ترافيك قابل ملاحظهاي را ايجاد كرده و حتي محصولات با خدماتتان را تبليغ كنند. با استفاده از بازاريابي ديجيتال ميتوانيد مشتريان بالقوه را به مشتريان بالفعل تبديل كنيد.
۵. جذب آسان مخاطب در بسترهاي اينترنتي
هنگامي كه تمركز كسبوكار خود را روي ديجيتال ماركتينگ ميگذاريد، ديگر راه برگشتي وجود ندارد. بلكه بايد با كمك ديجيتال ماركتينگ مخاطبان بسياري را به برند خود جذب كنيد. براي مثال بازاريابي ديجيتال در ايجاد ترافيك بالا براي سايت شما نقش اساسي دارد.
۶. شكاف مهارتهاي ديجيتال
بازارهاي ديجيتال به دليل رو به رشد بودن، داراي فرصتهاي شغلي بسياري هستند و به همين دليل تقاضاي زيادي براي افرادي كه مهارت ديجيتالي دارند، وجود دارد. حتي اگر يك متخصص حرفهاي در اين زمينه نيستيد، باز هم ميتوانيد با استمرار فعاليت و تجربه جايگاه خود را در ديجيتال ماركتينگ پيدا كنيد. هرچند همين بازار نو و رو به رشد باعث شده تا با شكاف مهارتهاي ديجيتال مواجه شويم. شكاف مهارت در واقع به تفاوت بين مهارتهاي مورد نياز براي انجام كار و مهارتهايي كه يك فرد دارد، گفته ميشود. در نتيجه افرادي كه با شكاف مهارت استخدام ميشوند، توانايي لازم را براي انجام كارها ندارند و به همين دليل حضور نيروهاي متخصص بسيار ضروري است.
۷. تطبيق پذيري
پس از تسلط بر مهارتهاي برتر براي نقش بازارياب ديجيتال، با مهارتهاي ديگري هم آشنا خواهيد شد. در بازاريابي ديجيتال اگر در يك حوزه تخصص داريد، براي تغيير جايگاهتان لازم است تا كمي تلاش كنيد و سپس وارد شاخههاي ديگر آن شويد. شما ميتوانيد در هر حوزهاي از بازاريابي ديجيتال كه ميخواهيد كار كنيد و با ارتقاي مهارتهاي قبلي، مهارتهاي جديدي هم ياد بگيريد. در اين زمينه، گزينههاي بسيار زيادي در كنار فرصتهاي يادگيري وجود دارد و در نتيجه ميتوانيد از مهارتهاي خود بهترين استفاده را كنيد.
۸. تحول در بازاريابي ديجيتال
بازاريابي ديجيتال يكي از زمينههايي است كه هميشه در آن نكات جديدي براي يادگيري پيدا خواهيد كرد. اين منابع به شما امكان خلاقيت در برنامههاي بازاريابيتان را ميدهد. با توجه به اينكه در موسسات بازاريابي، افراد با پيشينههاي مختلف و استراتژيهاي گوناگون كار ميكنند، ميتوانيد از آنها اطلاعات متنوعي كسب كنيد. همچنين خواندن بهترين كتاب هاي ديجيتال ماركتينگ ميتواند باعث پيشرفت شما در اين زمينه شود.
۹. پشت سر گذاشتن رقيبان
تطبيق بازاريابي ديجيتال با سازمان شما يك ضرورت است و به شما امكان ميدهد تا شركت و چشماندازتان را بشناسيد. حتي اگر شما محتوا و وبسايت عالي داشته باشيد، باز هم ممكن است به دليل مطلع نبودن از روند فعلي بازار، نتيجه مطلوبي نگيريد.